| تحلیل کارکردهای دستوری- معنایی ابزارهای انسجام در کتاب درسی فارسی پایۀ دهم براساس چارچوب زبانشناسی نقشگرای هلیدی |
| کد مقاله : 1199-6LITERATURECONF (R2) |
| نویسندگان |
|
زهراسادات حسینی * استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان |
| چکیده مقاله |
| این پژوهش به تحلیل انسجام متنی در کتاب درسی فارسی پایه دهم بر اساس چارچوب زبانشناسی نقشگرای هلیدی میپردازد. روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و دادهها از طریق تحلیل محتوای کیفی کلیه متون نظم و نثر این کتاب جمعآوری شده است. یافتهها نشان میدهد ابزارهای انسجام دستوری و واژگانی الگوی هلیدی بهطور گسترده در متن حاضر یافت میشوند، اما توزیع آنها ناهمگون است. در حوزه انسجام دستوری، ارجاع و پیوندها بیشترین کاربرد را داشتهاند، حال آنکه ابزارهای پیچیدهتری مانند جانشینی و حذف کمتر مورد استفاده قرار گرفتهاند. در حوزه انسجام واژگانی نیز تکرار و روابط مفهومی غالب هستند. این الگوی کاربرد نشاندهنده وجود انسجام کلی در متن، اما فقدان تنوع لازم در بهکارگیری ابزارهای انسجامی است. نتایج این مطالعه میتواند در تدوین و بازنگری کتابهای درسی فارسی مورد استفاده قرار گیرد، همچنین معلمان را در آموزش موثرتر مهارتهای درک و تولید متن یاری رساند. بهطور کلی، آگاهی از الگوهای انسجامی حاضر در متون درسی، گامی اساسی در جهت بهبود کیفیت آموزش زبان و ادبیات فارسی محسوب میشود. |
| کلیدواژه ها |
| زبانشناسی نقشگرا، انسجام متنی، الگوی هلیدی، کتاب درسی فارسی، تحلیل محتوا |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |