| بررسی و تحلیل محتوایی- ساختاری گنج حکمتهای کتاب فارسی یازدهم |
| کد مقاله : 1122-6LITERATURECONF (R1) |
| نویسندگان |
|
امیرعباس فتوحی اردکانی *1، محمدسعید رضایی شورکی2 1دانشجوی کارشناسی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان استان یزد 2دانشجوی کارشناسی،گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان استان یزد |
| چکیده مقاله |
| این پژوهش به بررسی و تحلیل محتوایی و ساختاری حکایتها و قطعات ادبی منتخب کتاب فارسی پایه یازدهم میپردازد. متون مورد تحلیل شامل نمونههایی از نثر تعلیمی-عرفانی کلاسیک (سعدی، عطار، جامی، ابوسعید) و نثر ادبی-ایدئولوژیک معاصر (جبران خلیل جبران، قطعه انقلاب) هستند. مضامین محوری تحلیلشده بر سهگانهی اصلی تأکید دارند؛ تفوّق اراده، تدبیر و مهارت بر قوّت جسمانی و استعداد خام؛ آزادگی، قناعت و بیتعلّقی به مظاهر زوالپذیر دنیا؛ اصالت عمل و کمال در اجتماع؛ با تعریف کار بهعنوان تجسّم عشق و تأکید بر حضور در میانهی جمعیت (بازار) به جای عزلت صرف (کوه). همچنین، در متون معاصر از زبان نمادین و کیهانی برای تقدیس و جاودانهسازی وقایع ملی استفاده شدهاست. از نظر ساختاری، تمامی متون با استفاده از ایجاز، بر یک جملهی حکمی یا تمثیلی قاطع پایان مییابند. تمثیل و نمادپردازی(مانند سرو، نخل، مور، بازار) ابزارهای اصلی انتقال مفاهیم انتزاعی هستند و در نثر معاصر، تشخیص و استعارههای فخیم غلبه دارند. این مجموعه، به طور کلی، الگوهایی از نثر تعلیمی هستند که نقش محوری در تربیت اخلاقی و فرهنگی دانشآموزان ایفا میکنند. |
| کلیدواژه ها |
| حکایت، نثر، تعلیمی، عرفانی، تمثیل، اخلاقی. |
| وضعیت: پذیرفته شده |