| بررسی تأثیر آگاهانه و ناخودآگاه آیات و روایات در بازنمایی موضوعات اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی در اشعار کتاب فارسی مقطع متوسطه دوم |
| کد مقاله : 1120-6LITERATURECONF (R1) |
| نویسندگان |
|
علی بلاغی اینالو *1، سعید تاج محمدی کندری2، سید مهدی موسوی3 1عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان 2کارشناس ارشد رشته علوم قرآن و حدیث، دانشگاه فرهنگیان،ایران 3عضو هیات علمی گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. |
| چکیده مقاله |
| این پژوهش با هدف واکاوی جلوههای قرآن و حدیث در اشعار کتابهای فارسی دورهی متوسطهی دوم و با تمرکز بر چگونگی بازنمایی مفاهیم دینی انجام شده است. جامعۀ پژوهش شامل همۀ اشعار مندرج در کتابهای فارسی پایههای دهم، یازدهم و دوازدهم است و بهصورت سرشماری (تمامشماری) مورد تحلیل قرار گرفت. روش تحقیق، تحلیل مضمون اشعار بر اساس چارچوب نظری بازنمایی اجتماعی بود. یافتهها نشان میدهد که بازنمایی آیات و روایات در این متون، بهشکلی قالبگیرنده و هدفمند، از نوع بازنمایی آگاهانه است و از طریق صنعت تلمیح بهصورت مستقیم صورت میپذیرد. این بازنمایی در سه حوزهی اصلی سامان یافته است: مفاهیم اجتماعی (مانند عدالت و وفاداری)، مفاهیم اخلاقی (مانند تواضع و صداقت) و مفاهیم فرهنگی (بهویژه تقویت هویت ایرانی-اسلامی). نتایج گویای آن است که نظام آموزشی ایران از ادبیات بهعنوان رسانهای اثرگذار برای انتقال سازمانیافتهی ارزشها و تربیت دینی نسل نوجوان بهره میبرد و اشعار درسی نقش ابزار آموزشی هدفمند را در این راستا ایفا میکنند. این مطالعه بر لزوم توجه مؤلفان و معلمان به بهرهگیری هنرمندانه و عمیقتر از این ظرفیت برای تقویت بنیانهای فکری و هویتی دانشآموزان تأکید میورزد. |
| کلیدواژه ها |
| قرآن کریم، احادیث اهلبیت (ع)، ادبیات فارسی دوره متوسطه، بازنمایی اجتماعی، تلمیح، تربیت دینی، هویت ایرانی-اسلامی، تحلیل مضمون. |
| وضعیت: پذیرفته شده |