واکاوی نقش دوره‌های کارآموزی و کارورزی در رشد و توانمندسازی حرفه‌ای معلمان ادبیات فارسی
کد مقاله : 1113-6LITERATURECONF (R2)
نویسندگان
مقداد رضی دونچالی *
عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان مازندران
چکیده مقاله
چکیده:
کارورزی و کارآموزی طی دو دهه اخیر به یکی از مؤلفه‌های اصلی رشد حرفه‌ای در برنامه‌های تربیت معلم تبدیل شده است. این مقاله با رویکرد مروری، پژوهش‌های داخلی و بین‌المللی مرتبط با نقش کارورزی در تربیت معلمان به‌ویژه معلمان ادبیات فارسی را تحلیل و مقایسه می‌کند. مرور مطالعات نشان می‌دهد که کارورزی، مهم‌ترین عامل در ایجاد پیوند میان دانش نظری ادبیات و مهارت‌های عملی تدریس، ارتقای خودکارآمدی و شکل‌گیری هویت حرفه‌ای معلم است (امینی، ۱۴۰۱؛ شفیع‌پور، ۱۳۹۸). بر اساس نظریه یادگیری تجربی، تجربه مستقیم تدریس و دریافت بازخورد ساختارمند، کیفیت یادگیری معلمان آینده را افزایش می‌دهد (کلب، ۱۹۸۴). همچنین، پژوهش‌ها تأکید می‌کنند که «جامعه عمل» ایجادشده در مدرسه، زمینه مناسبی برای مشارکت تدریجی کارورزان در فعالیت‌های حرفه‌ای و کسب هویت معلمی فراهم می‌سازد (لاو و ونگر، ۱۹۹۱). یافته‌های مرور ادبیات نشان می‌دهد که کارورزی در تدریس ادبیات، علاوه بر بهبود مهارت‌های تخصصی مانند خوانش انتقادی، آموزش مهارت‌های زبانی و تفسیر متن، به پرورش مهارت‌های ارتباطی و مدیریت کلاس نیز کمک می‌کند (زنگنه، ۱۴۰۰). با این حال، چالش‌هایی نظیر کمبود معلمان راهنمای متخصص ادبیات، نبود چارچوب‌های استاندارد بازخورد، زمان محدود کارورزی و شکاف بین محتوای دانشگاه و نیازهای واقعی کلاس درس همچنان پابرجاست (جمشیدی و همکاران، ۱۳۹۹). در مجموع، یافته‌های مرور نظام‌مند منابع نشان می‌دهد که بهینه‌سازی برنامه‌های کارورزی، همراه با توسعه حرفه‌ای معلمان راهنما، می‌تواند نقش کارورزی را در رشد حرفه‌ای معلمان ادبیات فارسی تقویت کرده و کیفیت آموزش ادبیات را به‌طور معناداری ارتقا دهد.
کلیدواژه ها
واژگان کلیدی: کارورزی ، کارآموزی ، رشد حرفه ای معلمان، معلمان ادبیات فارسی.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی