تحلیل و بررسی تلمیحات قرآنی در شعر ستایش عطار نیشابوری در پایه دهم انسانی

کد مقاله : 1112-6LITERATURECONF (R2)

نویسندگان

رمضانعلی تقی زاده چاری *، محمدرضا اصغری کیاسری، امیرمحمد خیرالله پور، عسکری اصغری گنجی، علیرضا خلیلی اسبوعی دانشگاه فرهنگیان

چکیده مقاله

تاثیر پذیری ادب پارسی از قرآن و حدیث در قالب های گوناگون ادبی از جمله تلمیح، حقیقتی است که با نگاه به آثار منظوم و منثور شاعران و ادبای بزرگ ایرانی مسلمان در گذشته و حال می‌‌توان به وضوح مشاهده کرد. تلمیح، یکی از مهم‌ترین آرایه‌های ادبی در زبان فارسی است که با اشاره‌ای غیرمستقیم به آیات، احادیث، اساطیر، داستان‌ها و رخدادهای تاریخی، بر عمق معنا و تأثیر هنری سخن می‌‌افزاید. عطار شاعر بر جسته فارسی زبان، از جمله شاعرانی است که در این راستا در اشعارش در الهی نامه از این صنعت ادبی استفاده برده است. هدف از این پژوهش، بررسی تلمیح‌های موجود در شعر ستایش که بخش آغازین کتاب فارسی پایه دهم دوره دوم متوسطه است، می‌‌باشد . در این تحقیق، با رویکرد توصیفی–تحلیلی، نمونه‌هایی از تلمیحات مورد اشاره قرآنی در این ستایش استخراج و مورد واکاوی قرار گرفته است. یافته‌ها نشان می‌‌دهد که اولا، تمامی‌‌ تلمیح‌های به‌کاررفته در این بخش، مستقیم ریشه در قرآن کریم دارد. و ثانیا، اشاره است به امهاتی از عقاید دینی یعنی توحید در هستی از منظر اسماء و صفاتش و ثالثا، اشاره ای است به کانون تجلی این اسماء و صفات یعنی انسان. این ستایش نامه از این دریچه، پیامدی ارزشمند در انتقال مفاهیم معرفتی، اخلاقی و عرفانی به نسل نوجوان و جوان در این مقطع تحصیلی دارد. و تحلیل این آرایه در متون آموزشی،عامل پیوند میان میراث فرهنگی گذشته و نسل امروز، و نیز موجب ایجاد انس با قرآن در این دوران تحصیلی می‌‌شود.

کلیدواژه ها

تلمیح، کتاب فارسی دهم، قرآن، عطار.

وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی