| نقد و بررسی رنگ در شعرهای فارسی دورۀ ابتدایی |
| کد مقاله : 1013-6LITERATURECONF (R1) |
| نویسندگان |
|
مهدی احمدی خواه *1، علی محمد سهراب نژاد2، بهنام یاسمی3 1استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889- 14665 تهران، ایران. 2استادیار گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889- 14665 تهران، ایران. 3کارشناس آموزش دانشگاه فرهنگیان ایلام. |
| چکیده مقاله |
| رنگ به‌عنوان عنصری زیباشناختی و نمادین در ادبیات کودک، نقشی مؤثر در تقویت فرآیند یادگیری، شکل‌گیری شخصیت و رشد شناختی دانش‌آموزان ایفا می‌کند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل نقش و میزان تنوع رنگ در شعرهای فارسی دوره ابتدایی، با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوای کیفی و رویکردی انتقادی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل تمامی اشعار مندرج در کتاب‌های فارسی پایه‌های اول تا ششم ابتدایی است. در این راستا، رنگ‌های به‌کاررفته در اشعار استخراج، طبقه‌بندی و از منظر روان‌شناختی مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد که از میان حدود ۷۰ شعر بررسی‌شده، تنها شش رنگ با فراوانی ۳۳ مورد به کار رفته است؛ به‌طوری‌که رنگ سبز با بسامد ۱۷ و رنگ آبی با یک مورد کاربرد، به ترتیب بیشترین و کمترین فراوانی را دارند. این میزان محدود از تنوع رنگ در اشعار کودک در حالی مشاهده می‌شود که رنگ‌ها ــ به‌ویژه در آموزش رسمی ــ نقشی اساسی در رشد شناختی، عاطفی و شخصیتی دانش‌آموزان دارند و عاملی مؤثر در ارتقای انگیزش، تخیل و درک مفاهیم نمادین محسوب می‌شوند. تحلیل روان‌شناختی رنگ‌ها در اشعار مورد بررسی بیانگر آن است که این عناصر اغلب به‌صورت نمادین و با نگاهی تکراری و محدود به کار رفته‌اند. چنین رویکردی خطر «کوررنگی فرهنگی» در شعر کودک را برجسته می‌سازد. بر این اساس، نتایج پژوهش بر ضرورت توجه بیشتر شاعران کودک، طراحان محتوای آموزشی و سیاست‌گذاران درسی به کارکردهای آموزشی و روان‌شناختی رنگ در شعر کودک تأکید دارد تا از طریق گسترش طیف رنگ‌ها، زمینه پرورش تخیل، هیجان و رشد همه‌جانبه دانش‌آموزان فراهم شود. |
| کلیدواژه ها |
| شعر کودک، رنگ، کوررنگی فرهنگی، روان‌شناسی رنگ، فارسی ابتدایی، رشد شناختی. |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر |