| تحلیل محتوای کتاب فارسی پایه چهارم ابتدایی براساس شاخص ویلیام رومی و شاخص‌های سنتی خوانایی )گانینگ و کلوز( |
| کد مقاله : 1003-6LITERATURECONF |
| نویسندگان |
|
فرشید رستم زاده *1، شهلا مصطفوی2 1دکتری مدیریت آموزشی،گروه علوم تربیتی،واحد ارومیه،دانشگاه آزاد اسلامی.ارومیه.ایران 2کارشناس ارشد آموزش زبان انگلیسی،واحد تهران،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران. |
| چکیده مقاله |
| این پژوهش با هدف ارزیابی سطح خوانایی محتوای کتاب فارسی پایه چهارم ابتدایی و تحلیل میزان انطباق آن با توانش زبانی و شناختی گروه هدف انجام شد. در این راستا، از دو شاخص معتبر و مکمل سنجش خوانایی استفاده گردید: شاخص گانینگ فاگ (Gunning Fog Index) برای اندازه‌گیری دشواری متن بر اساس طول جملات و پیچیدگی واژگان، و آزمون کلوز (Cloze Test) برای سنجش درصد درک واقعی متن توسط دانش‌آموزان. جامعه آماری شامل تمامی متون کتاب فارسی پایه چهارم بود و نمونه‌گیری به‌صورت تمام‌شماری انجام گرفت. داده‌ها با روش تحلیل محتوا استخراج و با آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل توصیفی مورد بررسی قرار گرفتند.یافته‌ها نشان داد که بین شاخص گانینگ فاگ و درصد خوانایی کلوز رابطه‌ای معکوس، قوی و معنادار وجود دارد (r = -0.68, p = 0.001)، به‌طوری که با افزایش سطح دشواری زبانی متن، میزان درک و بازتولید صحیح محتوا توسط دانش‌آموزان به‌طور قابل توجهی کاهش یافته است. تحلیل اختصاصی نشان داد که برخی درس‌های کتاب، به‌ویژه بخش‌هایی با محتوای ادبی سنگین یا جملات چندبخشی، دارای سطح دشواری فراتر از بازه‌ی مناسب برای پایه چهارم بودند. در مقابل، درس‌هایی با ساختار نحوی ساده، واژگان رایج و مثال‌های ملموس، درصد موفقیت بالاتری در آزمون کلوز کسب کردند. از منظر کاربردی، این نتایج اهمیت توجه به معیارهای علمی خوانایی در طراحی و بازبینی کتب درسی را برجسته می‌کند. |
| کلیدواژه ها |
| خوانایی متن، شاخص گانینگ فاگ، آزمون کلوز، کتاب فارسی پایه چهارم، تحلیل محتوا |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط |